شهادت مظلومانه امام جوادالائمه علیه السلام تسلیت باد
● دوشنبه ۳۰ تير ۱۳۹۹ ● ۳ بازدید ● نویسنده: لاحق دیدگاه‌ها چاپ
خلاصه ای از زندگی امام جوادالائمه علیه السلام
امام محمّد تقى (علیه السلام): نهمين امام شيعيان نام مباركش على و يازدهمين تن از چهارده معصوم (ع) است. به سال ۱۹۵ ه. در مدينه زاده شد و در بيست و پنج سالگى به شهادت رسيد. زندگی امام جواد علیه السلام هم الگوست. امام جواد علیه السلام - امامی با آن همه مقامات، با آن همه عظمت - در بیست وپنج سالگی از دنیا رفت. این نیست که ما بگوییم؛ تاریخ میگوید؛ تاریخی که غیر شیعه آن را نوشته است. آن بزرگوار، در دوران جوانی و خردسالی و نوجوانی، در چشم مأمون و در چشم همه، عظمتی پیدا کرد. اینها چیزهای خیلی مهمی است؛ اینها میتواند برای ما الگو باشد.
شناسنامه امام جواد علیه السلام
امام محمّد تقى (ع): نهمين امام شيعيان نام مباركش على و يازدهمين تن از چهارده معصوم (ع) است. به سال ۱۹۵ ه. در مدينه زاده شد و در بيست و پنج سالگى به شهادت رسيد. پدر ارجمندش امام رضا (ع) هشتمين امام معصوم و مادرش خيزران (سَبيكه) است.
از لقب‌هاى مشهور او است: جواد و تقى و كنيه گرامى‌اش ابو جعفر ثانى است. به دلیل اشتراک کنیه آن حضرت با کنیه امام محمدباقر علیه‌السلام، در منابع رجال و حدیث شیعه از وی با کنیه ابوجعفر ثانی یاد شده است. کنیه خاص آن حضرت ابوعلی است.
همسران امام جواد علیه السلام
سمانه مغربیه همسر امام جواد(ع)، زنی است که در عصر خود همه او را بانویی باتقوا، مؤمن، هوشمند و خردمند می دانستند. امام هادی(ع) بخشی از دانش مادر خود را این چنین بیان می داشت: «امی عارفة بحقی؛ مادرم عارف به حق من در امامت است.» مأمون پس از ولایتعهدی امام‌رضا علیه‌السلام، دخترش ام‌حبیب را به‌عقد وی و دختر دیگرش، ام‌فضل، را به عقد امام‌جواد علیه‌السلام درآورد. در اینکه ازدواج حضرت با ام‌فضل، پیش یا پس از وفات امام‌رضا بوده، اختلاف هست.
فرزندان امام جواد علیه السلام
در همه منابع از دو پسر امام به نام های علی‌الهادی (امام‌دهم شیعیان) و موسی مُبَرقَع یاد شده است که نسل امام از طریق این دو ادامه یافت. در برخی کتابهای انساب، با اختلاف، پسران دیگری به امام نسبت داده شده است. که در منابع کهن ذکری از آنان نیست. نامهای دختران گوناگون ذکر شده است؛ شیخ‌مفید از دو دختر وی به نامهای فاطمه و اَمامه یاد کرده‌است، اما در دلائل‌الامامه نام دختران‌امام، خدیجه، حکیمه و ام‌کلثوم ضبط شده است. فخر رازی نامهای بهجت و بَریهه را نیز بر آن‌ها افزوده و یادآور شده که از هیچ‌یک از دختران نسلی نمانده است. ظاهراً مادر همگی فرزندان امام، سمانه بوده است.
امامزاده موسی مبرقع علیه السلام
ابوجعفر، معروف به «موسی مبرقع»، از رجال عالی نسب شیعه و از بزرگان سادات رضوی، فرزند امام جواد علیه السلام و برادر امام هادی علیه السلام از طرف پدر و مادر، مادرش ام ولد (کنیز) بود و «سمانه مغربیه» نام داشت. وی همیشه بر چهره خود نقاب داشت. از این رو، او را «مبرقع» لقب داده اند. ولادت او معلوم نیست، اما به سال ۲۹۶ ه در قم وفات کرد. درباره میزان علم و دانایی او چیزی در منابع نیامده، اما از پرسش هایی که یحیی بن اکثم، قاضی مأمون، از وی داشته است، به دست می آید که وی به احکام دین و فقه آشنا بوده است. وی در زمان متوکّل عباسی زندگی می کرد و متوکّل سعی داشت برادرش امام هادی علیه السلام را به دربار خود بکشاند، اما موفق نشد...
پس از آن، در سال ۲۵۶ ه از کوفه وارد قم شد، اما اهل قم، یعنی طایفه جلیل القدر «اشعریه» وی را نشناختند و او را بیرون کردند و او بناچار به کاشان منتقل شد و در آنجا مورد تکریم احمد بن عبدالعزیز بن دلف العجلی (م ۲۸۰ ق) قرار گرفت. پس از چندی اهل قم قدر او را دانستند و وی را به قم بازگرداندند و از اموالشان برای او خانه خریدند و بخشی از سهم باغات و مزارع خویش را به وی اختصاص دادند.
سپس خواهران او زینب (م. ح ۲۶۰ ق)، ام محمّد و میمونه (از دختران امام جواد علیه السلام ) نزد وی به قم آمدند و پس درگذشت آنان، در کنار مرقد مطهّر فاطمه معصومه علیهاالسلام ، دختر امام موسی کاظم علیه السلام ، مدفون شدند. وی تا آخر عمر در قم اقامت داشت تا اینکه در شب چهارشنبه هشتم ربیع الثانی سال ۲۹۶ ه وفات کرد و فرماندار قم، عبّاس بن عمرو الغنوی، بر او نماز گزارد و سپس در منزل خودش و به قولی در منزل محمّد بن ابی خالد اشعری ملقّب به «شنبوله» دفن شد. پس از مرگ او، همسرش بریهیه وفات کرد و در کنار شوهرش مدفون گشت.
اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران امامت امام جواد علیه السلام
مهم‌ترين برنامه امامت امام محمّد تقى (ع) ادامه راه پدر و پى جستن برنامه‌هاى ايشان براى گسترش مذهب تشيّع و هدايت امّت بود. نخستين گام امام (ع) در اين راه آن بود كه پايتخت عبّاسيان را ترك جست و به مدينه رفت. اين كار به معناى ردّ مشروعيّت حكومت عبّاسى و گونه‌اى مقابله با آن تلقّى مى‌گشت. با حضور امام (ع) در مدينه، فقيهان و عالمان بسيارى پيرامونش گرد آمدند و از محضرش كسب فيض كردند. امام (ع) براى پيگيرى برنامه‌هاى خود، دانشمندانى را به بلاد اسلامى گسيل كرد كه با عنوان «ثقات» مشهورند. آنان وظيفه داشتند مردم را از علوم آل محمّد (ع) بهره‌مند سازند و تعاليم اصيل دينى را بگسترانند
سيرۀ سیاسی امام جواد علیه السلام
در منابع، در باره اوصاف ظاهری امام روایاتی آورده‌اند، اما بیش از همه، بر صفات و رفتارهای اخلاقی ایشان تأکید شده‌است؛ چنان که لقب جواد حاکی از آن است که آن حضرت اهل دهش و بخشش و به سخاوت مشهور بود. ایشان در آغاز هر ماه صدقه می‌داد، با مردم به نیکی معاشرت و به ایشان سلام می‌کرد، برای رفع گرفتاریهای مردم نزد صاحبان مناصب شفاعت می‌کرد، از خطا‌ها درمی‌گذشت و برای اصحابش دعا می‌فرمود. مردم نیز به او احترام‌می‌گذاشتند و به او علاقه‌مند بودند
سیره فرهنگی و تبلیغی امام جواد علیه السلام
امام محمّدتقی همانند دیگر امامان معصوم (علیهم السلام) در خصال نیک و اخلاق پسندیده همچون جدّ خویش، پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله)بود. در عبادت و طاعت شهرتی تمام داشت و بیش‌تر روزها در روزه بود و شب‌ها به عبادت و راز و نیاز. پیوسته این حدیث پیامبر (صلی الله علیه وآله)را بر زبان داشت که «هر کس نماز شب بگزارد، چهره‌اش در روز زیبا و نورانی گردد.» جود و بخشش او زبانزد همه بود و امروزه نیز آن امام (علیه السلام) را بدین صفت می‌شناسند و بدین روی از القاب مشهورش «جواد الائمّه» است. هر کس نیازی بدو می‌آورد، حاجت روا بازمی‌گشت. آنچه از موقوفات بنی‌هاشم و پدران معصومش به دست می‌آورد، میان نیازمندان تقسیم می‌کرد.
سیره فرهنگی و تبلیغی امام جواد علیه السلام
امام محمّدتقی همانند دیگر امامان معصوم (علیهم السلام) در خصال نیک و اخلاق پسندیده همچون جدّ خویش، پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله)بود. در عبادت و طاعت شهرتی تمام داشت و بیش‌تر روزها در روزه بود و شب‌ها به عبادت و راز و نیاز. پیوسته این حدیث پیامبر (صلی الله علیه وآله)را بر زبان داشت که «هر کس نماز شب بگزارد، چهره‌اش در روز زیبا و نورانی گردد.» جود و بخشش او زبانزد همه بود و امروزه نیز آن امام (علیه السلام) را بدین صفت می‌شناسند و بدین روی از القاب مشهورش «جواد الائمّه» است. هر کس نیازی بدو می‌آورد، حاجت روا بازمی‌گشت. آنچه از موقوفات بنی‌هاشم و پدران معصومش به دست می‌آورد، میان نیازمندان تقسیم می‌کرد.
فضائل و مناقب امام جواد علیه السلام
امام جواد علیه السّلام همانند پدران گرامی اش آینه تمام نمای والایی ها و بزرگواری هایی بود که دارنده آن ها را شایسته امامت و رهبری انقلابی- الهی می کرد. حضرتش در هفت سالگی، امامت عامه را برعهده گرفت. اگرچه در آن روزگار رهبری و امامت خردسالی امری نامأنوس بود و شاید بودند کسانی که کینه توزانه بر آن خرده می گرفتند، اما حکمت الهی پیش از او نیز چنین اقتضا کرده بود و حضرت عیسی بن مریم علیه السّلام نوزاد در حالی که در گهواره بود به مقام نبوت دست یافت.
تاریخ در لابه لای امامت زودهنگام امام جواد علیه السّلام این باور و اعتقاد شیعه دوازده امامی را تأیید کرد که «امامت منصبی الهی است و خداوند آن را به شایستگان و کمال یافتگان همه روزگاران می بخشد»، چرا که آن بزرگوار، در عین خردسالی با عالمان بزرگ عصر خود مباحثه نمود و با دانش خدا داده و برهان رسایش بر آنان پیروز شد، آن چنان که عالمان و حاکمان عصر او در برابر آن سر تسلیم فرود آورده، بدان اعتراف کردند.
فقیهان، راویان و عالمان بزرگ گرد وجود مبارک امام هفت ساله حلقه زدند و از چشمه جوشان دانش سرشار او سیراب شدند و بی شمار مسائل اعتقادی، فلسفی، کلامی، فقهی، تفسیری و دیگر دانش های روز بشری را از حضرتش روایت کردند.
پرتوی از علم امام جواد علیه السلام
دارایی علمی، فاکتوری تأثیرگذار بر پویایی، تعالی، قدرت و آراستگی حضرت امام جواد (ع) است. ایشان با آراسته شدن به زیور علم، آمادگی رو یارو یی با شرایط اجتماعی و توانمندی حل مسایل و مشکلات پیچیده جامعه را داراست و از این روست که علم حضرت در جهت بیان حقانیت اندیشه های شیعی قرار می گیرد.
حضرت امام جواد(ع) در هنگامه بروز شبهات و دشمنی برای تضعیف جایگاه رفیع شیعه با شمشیر علم خود، از دین محافظت می نماید و به گونه ای یادآو ر علم لدنی اوست که قرآن کریم به آن اشاره دارد «فَوَجَدٰا عَبْداً مِنْ عِبٰادِنٰا آتَینٰاهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنٰا وَ عَلَّمْنٰاهُ مِنْ لَدُنّٰا عِلْماً» (الکهف، ۱۸/۶۵)؛ [«در آن جا] بندهای از بندگان ما را یافتند که رحمت [و موهبت عظیمی] از سوی خود به او داده، و علم فراوانی از نزد خود به او آموخته بودیم.»
برای ارزیابی علمی حضرت امام جواد (ع) مأمون گفت: ای یحیی از أبو جعفر مسأله ای فقهی بپرس تا در یابی جایگاه او در فقه و علم دین چگونه است، یحیی گفت: ای أبوجعفر- خداوند بر صلاحت بیفزاید- در باره فردی که در حال احرام، شکار ی را بکشد نظرت چیست؟ حضرت (ع) فرمود: «آیا او، آن را در حرم کشته یا خارج از آن؟ دانای به مسأله و حکم بوده یا جاهل؟ از رو ی عمد کشته یا به خطا؟ بنده بوده یا آزاد؟ صغیر بوده یا کبیر؟ بار نخستش بوده یا قبلاً نیز انجام داده؟ صید از پرندگان بوده یا از دیگر جانوران؟ کوچک بوده یا بزرگ؟ بر کاری که کرده اصرار دارد یا نادم است و پشیمان؟
-یعنی: قصد توبه دارد یا نه- آیا در شب و در لانه اش آن را کشته یا به رو ز و آشکارا؟ آیا آن فرد در حال احرام حج بوده یا احرام عمره؟» [با شنیدین این توضیحات] یحیی به گونهای درمانده و ز بون شد که آن امر بر هیچ یک از أهل مجلس پوشیده نماند، و همه از پاسخ امام (ع) غرق در حیرت شدند.
کرامات امام جواد علیه السلام
در منابع شیعی ، برخی کرامات و امور خارق‌العاده به امام‌جواد علیه‌السلام نسبت داده شده است، از جمله سخن گفتن در هنگام‌ولادت، طی‌الارض از مدینه به خراسان برای مراسم تجهیز امام‌رضا علیه‌السلام شفا دادن بیماران استجابت دعاهای او برای یاران و علیه دشمنانش، اطلاع دادن از باطن و اسرار درونی افراد خبر دادن از رویدادهای‌آینده؛ و آگاهی از زمان شهادت خود. این کرامات و، به ویژه اظهاراتی که نشانه علم غیرمتعارف آن حضرت بود، حتی‌در دل مخالفان و منکران آن حضرت تأثیر می‌گذاشت، به طوری که امامت او را تصدیق می‌کردند.
زيارتگاه امام جواد علیه السلام و ستارگان حرم
مدفن حضرت جواد علیه‌السلام مقابر قریش در بغداد، پشت قبر جدّش، موسی بن جعفر علیهماالسلام، است که امروزه کاظمین نامیده می‌شود.
از آن پس که امام کاظم(ع) در ۲۵ رجب ۱۸۳ هجری در ۵۵ سالگی در تربت پاکش آرمید، سپس امام جواد(ع) در آخر ذی قعده ۲۲۰ هجری در این شهر به خاک سپرده شد، این شهر به تدریج به «کاظمین » شهرت یافت. این دو نور، هر دوجلوه ای از یک حقیقت ناب بودند. بدین سبب این حرم شریف را حرم کاظمین و حرم جوادین هم گفته اند، چرا که امام کاظم، همان امام جواد است و هر دو، هم کاظمندو هم جواد. هر دو «باب الحوائج » و برآورنده نیازهای سائلان و متوسلانند.
زیارت مرقد امام کاظم(ع) در روایات، همپای زیارت پیامبر و امیر مومنان وسیدالشهدا(ع) به حساب آمده است. در دورانهایی هم همچون کربلا، مورد سختگیری سلطه های جور بوده و زیارت قبر این دو امام، آسان و بی خطر نبوده است.
وقتی به کاظمین و بغداد می روی، علاوه بر زیارت قبر این دو امام، قبور دیگری را هم زیارت می کنی. به بعضی از این ها اشاره می شود:
۱- قبر شیخ مفید، از علمای بزرگ شیعه در قرن چهارم، در بخش شرقی حرم کاظمین در ایوان قرار دارد.
۲- قبر خواجه نصیر طوسی، از دانشمندان برجسته که در سال ۶۷۲ درگذشته، در رواق غربی حرم است.
۳- آرامگاه سید رضی و سید مرتضی که هر دو از بزرگترین علمای شیعه در قرن چهارم بودند، به صورت جدا از هم و با فاصله ای اندک، بیرون از صحن کاظمین در قسمت جنوب حرم قرار دارد که هر دو، بقعه و گنبدی جداگانه دارند و یک خیابان بین مرقد آن دو و حرم ائمّه فاصله انداخته است.
۴- ابن قولویه قمی که از راویان حدیث و از علمای شیعه بود و در سال ۳۶۸ هجری از دنیا رفت، داخل حرم مدفون است.
دیدگاهی ثبت نشده است، جهت ثبت دیدگاه خود وارد شوید یا ثبت نام کنید
کليه حقوق اين سايت متعلق به هيأت جامعة الهادیعليه السلام کاشان می باشد هيأت جامعة الهادیعليه السلام کاشان All rights reserved to