نماز لیله الرغائب (شب آرزوها) (المراقبات)
چنانچه شب اول ماه مصادف با شب جمعه بود، سزاوار است عمل «ليلة الرغائب» را نيز انجام دهد. از پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روايت شده است كه فرمودند: از اولين شب جمعه در ماه رجب غافل نشويد. زيرا شبى است كه فرشتگان آن را «ليلة الرغائب» مى نامند. اين نامگذارى به اين جهت است كه هنگامى كه يك سوم از شب گذشت هيچ فرشته اى در آسمانها و زمين نمى ماند مگر اين كه در كعبه و اطراف آن جمع مى شوند. آنگاه خداوند بطور غير منتظره اى بر آنان وارد شده و مى فرمايد: اى فرشتگانم هر چه مى خواهيد از من درخواست كنيد.
فرشتگان عرض مى كنند: حاجت ما اين است كه از روزه داران رجب درگذرى. خداوند مى فرمايد: اين كار را انجام دادم. - بهتر است كسى كه اين حديث را مى شنود، در اين شب، زياد بر فرشتگان صلوات فرستاده تا تكليفى را كه آيه تحيت به عهده ما گذاشته باندازه توانايى انجام داده باشد - سپس رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمودند: كسى كه روز پنجشنبه اول رجب را روزه گرفته و سپس بين نماز مغرب و عشا دوازده ركعت نماز بجا آورده هر دو ركعت به يك سلام و در هر ركعتى سوره فاتحه[۱] يك بار،انا انزلناه في ليلة القدر[۲] سه بار وقل هو اللّه احد[۳] را دوازده بار خوانده، و هنگامى كه نماز تمام شد، هفتاد بار بر من (با اين الفاظ) صلوات بفرستد:
اللّهمّ صلّ على محمّد النّبىّ الأمىّ و على آله،
سپس سجده كرده و در سجده هفتاد بار بگويد:
سبّوح قدّوس ربّ الملائكة و الرّوح،
سپس سر خود را بلند كرده و بگويد:
ربّ اغفر و ارحم و تجاوز عمّا تعلّم إنّك أنت العلىّ الأعظم
آنگاه بار ديگر به سجده رفته و در سجده همان چيزى را بگويد كه در سجده اول گفت، سپس حاجت خود را از خدا بخواهد، ان شاء اللّه تعالى برآورده مى شود. سپس رسول خدا فرمودند: قسم به كسى كه جانم در دست اوست، هيچ بنده يا كنيزى - از بندگان و كنيزان خدا - اين نماز را بجا نمى آورد، مگر اين كه خداوند گناهان او را مى بخشد گرچه گناهان او مثل كف دريا و بعدد شن و بوزن كوه ها و بعدد برگ هاى درختان باشد و روز قيامت هفتصد نفر از خويشان خود را كه همگى سزاوار آتش باشند شفاعت مى كند. و در شب اول قبر خداوند ثواب آن را به بهترين صورت، با روى گشاده و خندان و زبان فصيح براى او مى فرستد كه مى گويد: اى محبوب من مژده بده، از هر سختى نجات پيدا كردى. مى پرسد: تو كيستى؟ رويى بهتر از روى تو نديده و بويى به خوشبويى تو مشامم نرسيده. جواب مى دهد: اى محبوب من من ثواب آن نمازى هستم كه در فلان شب، فلان منطقه، فلان ماه و فلان سال بجا آوردى، امشب آمده ام تا حقت را ادا كرده، مونس تنهايى تو بوده و وحشتت را از بين ببرم، و زمانى كه در شيپور دميده شود، در عرصه قيامت بر سرت سايه افكنم. و تو هرگز هيچ خيرى را از جانب مولايت از دست نخواهى داد.
در اينجا اين سؤال پيش مى آيد كه: ظاهر روايت اين است كه «ليلة الرغائب» اولين شب جمعه ماه رجب است، و اگر اعمالى كه در اين روايت ذكر شده از اعمال اين شب بوده و شب جمعه اول ماه، مصادف با اول ماه شد، چگونه مى توان اين عمل را بجا آورد؟ - زيرا در اين صورت پنجشنبه قبل از جمعه اول، جزء ماه رجب نيست - جواب اين است كه اگر بخواهيم به ظاهر روايت عمل كنيم، بايد بگوييم اين اعمال در صورتى است كه شب اول ماه شب جمعه نباشد، و اگر شب جمعه بود، شب جمعه دوم اين اعمال انجام مى شود، گر چه ليلة الرغائب نباشد. چون در روايت تصريح نشده كه اين اعمال حتما بايد در ليلة الرغائب باشد. ولى راه دوم و سومى هم هست كه صحيح تر به نظر مى رسد. راه دوم اين است كه اين اعمال را بدون روزه انجام دهيم و راه سوم اين است كه روزه را هم بگيريم گرچه روزه در رجب نباشد.